YANGI ANTIOKSIDANT AKTIVLIKGA EGA ARIL O‘RNINI BOSUVCHI MOCHEVINA VA KARBAMATLAR SINTEZI

Aril o'rnini bosuvchi karbamatlar turli darajada biologik faollikni namoyon qiluvchi birikmalarning katta sinfidir. Ariluriyalarning katta guruhi sitokininga o'xshash faollikka ega. Sitokininlar o'simlik o'sishi va rivojlanishining barcha bosqichlarida muhim rol o'ynaydigan fitogormonlar guruhiga kiruvchi past molekulyar og'irlikdagi biologik faol birikmalardir. Ular, shuningdek, hayvonlar hujayralariga qarshi faollikka ega: bir qator saraton kasalliklariga nisbatan o'rganilayotgan sitotoksik ta'sir va kosmetologiyada qo'llaniladigan antioksidant faollik egadir. Ushbu turdagi birikmalarni nisbatan sodda usullar bilan olish mumkin va ularda bir qator funktsional guruhlarning mavjudligi biologik faollik uchun o'rganish juda istiqbolli bo'lgan mavjud hosilalar doirasini sezilarli darajada kengaytirish imkonini beradi [1].

Taxmin qilish mumkinki, sintetik sitokininga o'xshash ariluretanlar, biologik xossalari bo'yicha tabiiy adenin tipidagi sitokininlarga o'xshash, ammo sintetik jihatdan qulayroq birikmalar bo'lib, hayvonlar hujayralariga nisbatan xuddi shunday faollikni namoyon qilishi mumkin. Masalan, sitokininga o'xshash preparat etilendikarbamid (EDU) (1-rasm) sitokinin faolligi bilan birga o'simliklarni ozon ta'siridan himoya qiladi, barglarning tushish jarayonlarini sekinlashtiradi. Xuddi shunday antioksidant ta'sirlar hayvonlar hujayralarida ham kuzatiladi.